Yazı: Prof. Dr. Etem KARAKAYA, Ekonomist, İklim Değişikliği ve Enerji Uzmanı
Şu anda pandemiye dönüşen COVID-19 salgını küresel bir sağlık krizidir. Ancak, bu salgına karşı ülkelerin aldığı önlemler, devamında eşi benzeri görülmemiş bir ekonomik felaketi de beraberinde getiriyor. Dünyanın neredeyse %90 civarında bir kesiminde bir şekilde sosyal izalosyon uygulanıyor, insanlar sokaklara çıkmıyor, işyerleri kapanıyor, uçuşlar yasaklanıyor, insanlar işinden oluyor.
Bu yazıda COVID-19 salgınının iklim değişikliğine neden olan seragazları üzerine kısa ve uzun dönemde nasıl bir etkiye yolaçacağını incelemeye çalışacağız. Bunu yaparken salgının yol açtığı ekonomik etkileri, bu etkilerin enerji sistemleri ve üretim üzerine etkisini ve bunun sonucunda da emisyonlar üzerine etkisini birbiriyle ilişkilendirerek sistemli bir şekilde tartışmak gerekir. Değerlendirmeyi yaparken öncelikle COVID-19 salgınının şimdiye kadar yol açtığı etkilerin neler olduğuna bakmak gerekir. Ancak, salgının şimdiye kadarki görünen hasar tespiti üzerine bakarak karar vermek yeterli olmayacak. Bu salgının daha ne kadar süreceği, önlemlerin nasıl bir değişim göstereceği ve salgın sonrası ekonomilerin, politikanın, üretim mekanizmalarının, işletmelerin ve insan davranışlarının nasıl değişim ve dönüşüm göstereceği gibi bir çok bilinmezi de tartışmak gerekecek.
Her ne kadar bu çalışmanın amacı COVID-19 pandemisi ve emisyonlar üzerindeki etkisi şeklinde düşünülse de, aşağıda da görüleceği gibi, en kapsamlı değerlendirme aslında ekonomik tahribat ve bu tahribat neticesinde ülkelerin yaşayacağı muhtemel zorluklar üzerine olacak. Çünkü, aşağıda görüleceği gibi, yaşanan büyük ölçekli emisyon düşüşleri ülkelerin iklim değişikliği ile mücadelede daha önce belirlediği azaltım politikaları sonrası değil, küresel ölçekte virüs nedeniyle ani bir şekilde yaşanan ekonomik ve sosyal kapanma nedeniyle gerçekleşiyor.
Bu anlamda, bu çalışmada, COVID-19 salgınının, alınan önlemler neticesiyle şimdiye kadar nasıl bir ekonomik tahribat yarattığı, yakın gelecekte salgının seyrine ve ekonomik kapanma derecesine göre ekonomide ve emisyonlarda gelişmeler ele alınacak. Devamında, salgın bir şekilde bittikten sonra yol açtığı ekonomik tahribatın tamiri ve korona sonrası (Post-Korona) toplumsal ve ekonomik davranış kalıbı değişikliklerinin enerji sistemleri ve emisyonlar üzerine uzun dönemli etkisini farklı senaryolar etrafında tartışmaya çalışacağız. (…)
Prof. Dr. Etem KARAKAYA
Makalenin tam metnini https://www.iklimhaber.org/covid-19-krizinin-ekonomi-enerji-ve-emisyonlara-etkileri-mevcut-durum-ve-olasi-post-corona-senaryolari/ adresinden okuyabilirsiniz.
"Sürdürülebilir Kalkınma Yolculuğu" 